Dukuria e emigrimit të popullsisë, nuk është dukuri e panjohur, sepse i ka përfshirë pothuaj të gjitha vendet e rajonit, duke mbetur çështje shqetësuese për popujt e vendeve përkatëse. Në këtë aspekt vendet e ish-kampit socialist dallohen për numrin e emigrimit të popullsisë, që është dëshmi e varfërisë ekonomike të trashëguar nga koha e monizmit, por edhe të pakonsolidimit në periudhën e tranzicionit shoqëror.
Të dhënat e publikuara kohë më parë nga Instituti për Studime Ekonomike Ndërkombëtare i Vjenës ka të bëjë me vendet e ish-Jugosllavisë, ku përfshihet edhe Shqipëria që në fjalorin politik njihet si Ballkani Perëndimor, duke ofruar të dhëna statistikore për këtë dukuri shqetësuese bashkëkohore.
Në këtë grup veçohet Shqipëria, në saje të numrit të emigrantëve që janë përllogaritur përmes autorizimeve për lejet e qendrimit të lëshuara për herë të parë nga këto vende. Të dhënat ekspertët i kanë marrë nga Eurostat-i për vendet e BE-së si dhe nga vende jo anëtare të BE-së.
Kështu bëhët me dije se 56% e lejeve janë dhënë për arsye familjare, 17.5% për punë dhe pjesa e mbetur raportohet për arsye studimi apo të tjera.
Në krahasim me vendet tjera si Serbia, Mali i Zi, Bosnja e Hercegovina, Maqedonia e Veriut dhe Kosova, Shqipëria rezultoi me numrin më të lartë të emigrantëve prej 499.000, që nëse e krahasojmë me popullsinë në vend paraqet shqetësim për të tashmën dhe të ardhmën e kombit shqiptar. Pasi kemi të bëjmë me të dhëna nga një institucion kompetent të dhënat e tilla duhet të merren seriozisht dhe të analizohen për të gjetur zgjidhje për ndalimin e emigrimit të popullsisë, sepse pasojat janë të mëdha.
Varfëria si shkak i emigrimit
Në lidhje me shkaqet e përmasave të tilla të emigrimit si faktor themelor, ekspertët e Vjenës evidentojnë nivelin e lartë të varfërisë, sidomos në Shqipëri dhe Kosovë, që është dëshmi e trashëgimisë së moszhvillimit ekonomik në periudhën e kohës së socializmit.
Nëse si barometër të zhvillimit ekonomik marrim të ardhurat për frymë të banorëve në rajon, del qartë se Shqipëria dhe Kosova janë në nivelin më të ulët, andaj nuk është befasi niveli i lartë i emigrimit të popullsisë së këtyre vendeve.
Sipas të dhënave me të cilat disponojmë për momentin si vendi me i kërkuar për emigrantët është Gjermania , sepse ofron mundësi të punësimit më shumë se disa vende të tjera, qoftë në mënyrë sezonale apo me kohë më të gjatë.
Nuk ka dilemë se nga të emigruarit vendin e parë e zënë ata të moshes së re, ku nga të dhënat e publikuara del se për të rinjtë nga Mali i Zi, për periudhën 2010-2019 janë lëshuar 20 mijë leje pune. Nga veprimtaritë bëhet më dije se shumica e lejeve të punës janë të natyrës sezonale për turizëm, ndërtimtari, tregti etj.
Në krahasim me vendet e tjera të cilat janë marrë në shqyrtim, Shqipëria dallohet për emigrimin e grup-moshave, sepse nga këtu emigrojnë të gjitha grup-moshat, edhe pse edhe këtu dominojnë të rinjtë, andaj nuk është rastësi së për këtë periudhë nga Shqipëria kanë emigruar pothuaj gjysëm milioni shqiptarë (499.000). Ndërsa, nga vendet e tjera kanë emigruar: nga Serbia 351.730 banorë, Bosnja e Hercegovina 272.155, Kosova 246.540, Maqedonia e Veriut 160.633 dhe Mali Zi 22.080 banorë.
Të rinjtë emigrojnë më së shumti
Në motivin e emigrimit të popullsisë, përveç papunësisë së lartë si dhe mungesës së përspektivës në vendet përkatëse, motiv tjetër është edhe ribashkimi i familjeve dhe arsimi, përkatësisisht studimi në profilet e ndryshme mbesin gjithnjë shkaqet e emigrimit të popullsisë. Ndërsa sa iu përket grup-moshave, ekspertët nga Vjena bëjnë me dije se shkalla e papunësisë në grup-moshat e reja (15-19 dhe 20-24 vjeç) në vendet e Ballkanit është shumë më e lartë se në ato më të vjetrat, ku një trend i tillë do të vazhdojë edhe në të ardhmën, nëse nuk do të ekzistojë qasje tjetër nga qeveritë në vendet përkatëse ndaj kësaj kategorie.
Duke vlerësuar të dhënat e tilla nga Instituti i Vjenës, duhet cekur se Shqipëria regjistrimin e popullsisë e kishte planifikuar ta mbajë në vitin 2020, por për shkak të pandemisë u shty për më vonë. Bëhët me dije se regjistrimi do të realizohet sapo të krijohen kushtet pas pandemisë, ku do të kemi të dhëna më të plota në lidhje mbi emigrimin e popullsisë në botën e jashtme.