U lind në fshatin Vuthaj të Komunës së Gucisë, më 22 shkurt të vitit 1935, nga e ëma Shkurtë Hasangjekaj – Gjonbalaj (e bija e Azem Hazirit, bajraktarit të Martinajve), dhe i ati Isuf Arifi Gjonbalaj, familje kjo me traditë të lavdishme patriotike, atdhetare, bujare dhe mikpritëse. Mësimet e para të fillores, ciklin e ultë (I-IV) e kreu në vendlindje – në Vuthaj, dhe është gjenerata e brezit të parë të nxënësve që në këtë shkollë me hapjen e saj në vitin 1945 filluan mësimet në gjuhën shqipe, e mësimi zhvillohej në ambientet e një shtëpie private. Ciklin e lartë (V-VIII) e kreu në shkollën tetëvjeçare në Guci, duke udhëtuar katër vite shkollore terreneve e rrugëve të vështira nga disa kilometra në ditë. Shkollën e mesme, atë normale (të mësuesisë) e kreu në Gjakovë, ku dhe i filloi studimet në Shkollën e Lartë Pedagogjike në degën e Gjuhës dhe letërsisë shqipe, për t’i vazhduar pastaj në Fakultetin Filologjik të Prishtinës, ku edhe u diplomua profesor i Gjuhës dhe letërsisë shqipe. Shumë vite punoi mësimdhënës, në fillim në vendlindje (në Vuthaj) e pastaj në Pejë, ku punoi edhe si përkthyes. Në Pejë jetoi shumë vjet, gjithnjë deri në momentin e ndarjes nga jeta, më 3 nëntor të vitit 2012.
Hasan I. Gjonbalaj, me krijimtarinë letrare, fillimisht me poezi, ka filluar të merret qysh si nxënës i shkollës së mesme. Ndërkohë, që si krijues më i pjekur dëshmohet në kohën kur me ndonjë vjershë (poezi) nis të paraqitet nëpër faqet e gazetave dhe revistave të kohës. Kohë kjo, kur Hasani ishte i pjekur në moshë, kur kishte bërë disa vite pune si mësues në vendlindjen e tij në Vuthaj, ku për së afërmi u njoh edhe me diskriminimin në arsimin shqip me plan-programet sllave në të cilat nuk ishte përfshirë as më e vogla vjershë a këngë shqipe, e mos të flitet për kulturën, edukimin dhe historinë kombëtare shqiptare. Ishin këto disa nga shtrëngimet shpirtërore të atëhershme të mësuesit Hasan, shtrëngime dhe brenga këto që rezultuan edhe me shtresëzimet e para poetike që shpërthejnë me vargje e me metafora të kohës së ngulfatur.
“Pikërisht në vitin 1965 i botohet vjersha e parë në revistën ‘Jeta e Re’ në Prishtinë, kryeredaktor i së cilës ishte i madhi Esad Mekuli nga Nokshiqi legjendar. Vjersha kishte titullin joshës dhe simbolik ‘Nana’. Në këtë vjershë poeti Hasan I. Gjonbalaj, komunikon me nënën për të gjitha ato të liga me të cilat ballafaqohej populli i tij, duke iu drejtuar me ‘nanë pse më linde në kohë të kushtrimit, nanë pse më rrite në kohë të mjerimit’. Botimi i kësaj vjershe sikur vë vulën e parë prej nga daton fillimi i krijimtarisë së Hasan Isuf Gjonbalaj, pra viti 1965, e për të korresponduar me ditën e ndarjes së tij nga jeta më 3 nëntor të vitit 2012, si përfundim 47 vite krijimtari, që njëherit sublimojnë thënien se krijuesit nuk vdesin kurrë”, janë të gjitha këto shprehje mallëngjyese e shumë kuptimore të shokut, mikut dhe kolegut të tij, Skender R. Hoxha, me rastin e ndarjes nga Hasani në varrezat e Vuthajve, ku ai u varros me nderimet më të mëdha nga të pranishmit.
Hasan Isuf Gjonbalaj, ishte albanolog, i lindur dhe i rritur në trevën e krahinës së Plavë-Gucisë. Shumë kohë jetoi, punoi dhe krijoi në Pejë, por pa i shkëputur vizitat, bashkëpunimin, bashkëveprimin dhe kontaktet me vendlindjen, banorët vuthjanë dhe jetën shpirtërore të tyre.
Krijimtarinë letrare e gojore e ka mbledhur dhe shënuar për një kohë të gjatë, që nga viti 1968, si bashkëpunëtor i jashtëm i Institutit lbanologjik të Prishtinës, që nga themelimi i tij po në këtë vit. Një pjesë e thesarit të begatë popullor të vjelur mu nga krahina e Plavës dhe Gucisë, i është botuar në gjurmime albanologjike, si dhe në revistat “Përparimi” në Prishtinë dhe “Koha” në Podgoricë. Duke i mbetur besnik vendlindjes dhe duke shprehur mallin dhe nostalgjinë për ruajtjen, respektivisht nxjerrjen dhe evitimin nga harresa, por edhe shuarja dhe zhdukja e folklorit dhe dokeve e zakoneve me të cilat ajo vërtetë është e pasur dhe mjaft e begatshme, me përkushtim të plotë i është qasur punës vërtetë të madhe, por me shumë vlerë dhe peshë për publikimin dhe ruajtjen e tyre nga harresa.
Hasan Isuf Gjonbalaj, ishte mbledhës i denjë edhe i urtësive popullore në trevën e krahinës së Plavës dhe Gucisë, dhe studiues e njohës i ngjarjeve dhe ndodhive me rëndësi të madhe historike në këtë anë. Kështu ai la të botuara 18 vepra zhanresh e opusesh të ndryshme letrare: 1. “Kelmendi – gjenealogjia e familjes Nikçi”, 2. “Përmallime” (poezi për të rritur), 3. “Stina me një krah” (poezi për fëmijë), 4. “Në sy një mal” (poezi për të rritur), 5. “Lufta e Nokshiqit – epope” (kushtuar coptimit të trojeve shqiptare), 6. “Ali Pashë Gucia – jeta dhe veprimtaria” (vështrim monografik), 7. “Këngët historike në krahinën e Plavës dhe Gucisë”, 8. “Epske narodne pjesme Plavsko-Gusinjskog kraja” (“Këngët epike popullore të trevës së Plavës e Gucisë”, në gjuhën boshnjake), 9. “Dritare e burgut tim” (poezi për të rritur), 10. “Rrëfimet e ajrit” (poezi për të rritur), 11. “Doket e organizimit të lashtë popullor”, 12. “Plava-Guca, dy qendra, një malësi”, 13. “Zhanica, Pepajt dhe Nokshiqi”, 14. “Paria e Plavës dhe Gucisë 1878-1945”, 15. “Guri lind malësorin”, 16. “Rite e norma dokësore”, 17. “Gucia e Plava në valët e jetës”, dhe 18. “Rite e zakone”.
Si hulumtues dhe trajtues i disa temave nga tradita e krahinës së Plavës dhe Gucisë, tema historike, etj., Hasan I. Gjonbalaj, mori pjesë në sesione dhe simpoziume shkencore, vendore dhe ndërkombëtare: Simpoziumi “Shqiptarët dhe Evropa”, Prishtinë, 1993; Sesioni shkencor “Mërgimi”, Prishtinë, 1994; Sesioni shkencor “Lidhja Shqiptare e Pejës”, Pejë, 1995; Sesioni shkencor “Lufta e Nokshiqit”, Nju Jork, 1995; Simpoziumi shkencor “Ulqini në rrjedhat e kohës”, Ulqin, 2000; Seminari i katërt dhe i pestë ndërkombëtar “Shkodra në shekuj”, Shkodër, 2000; “Shkodra në shekuj”, Shkodër, 2002; Sesione shkencore “E Djathta Shqiptare”: Klinë, dhjetor 2005, Orosh Mirditë, korrik 2006, Istog, maj 2007, Ferizaj, korrik 2009, Shkup, korrik 2009, Kukës, shtator 2010, dhe Kllokot, Kosovë, nëntor 2011.
Punimet me të cilat mori pjesë në këto takime të rëndësisë së madhe shkencore, iu botuan në libra të përbashkët me autorët e tjerë pjesëmarrës. Në revista dhe gazeta në Plavë, Pejë, Prishtinë, Podgoricë, Pazar të Ri , Sarajevë, Tiranë, Nju Jork, etj., botoi poezi dhe materiale nga fusha e historisë, folklorit, etnologjisë, etnografisë, humorit, etj.
Hasan Isuf Gjonbalaj ka qenë anëtar i Klubit të Shkrimtarëve të Pejës, anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës, dhe anëtar i Shoqatës së Lidhjes së Shkrimtarëve të vendlindjes me seli në Plavë. Pas përkthimit të poezive dhe materialeve të mbledhura në terren në gjuhën boshnjake (1990-1995), publikuar në Sarajevë, Podgoricë dhe Pazar të Ri), pranohet në “Udruženje pisaca Sandžaka” (Shoqata e Shkrimtarëve të Sanxhakut) në Pazar të Ri, si dhe në “Udruženje etičara i estetičara Crne Gore“ (Shoqata e Etikëve dhe Estetikëve të Malit të Zi”) në Podgoricë.