Stina e pranverës ishte duke mbaruar. Vapa po shtohej. Unë shkova në treg. Duke u kthyer pak edhe me nxitim, takova shokun tim Salën, i cili ishte peshkatar i njohur. E ftova për një kafe. Më kishte marrë malli për të. Sa më pa, i shndriti nuri dhe buzëqeshi ëmbël.
– Ku je? Pse nuk më thërret të shkojmë në peshkim? Tani je i lirë edhe nga mësimi.
– Sapo e mbaruam mësimin, por kemi për t’i rregulluar ditarët. Vetëm dy orë shkojmë paradite – i thashë.
– Shumë mirë. Peshkimi fillon pasdite në Bunë, kur fillon batica. Veshari, qefulli i bie grepit.
– Të pimë kafe! Më ka marrë malli të shkojmë në Bunë – sqarova unë, derisa kamerieri ishte duke na shërbyer.
– Shumë mirë. Shkojmë nesër. Përgatitu, ka filluar veshari. Është qefull i mirë që i bie grepit. Me baticë hyn në Bunë. Kërkon ushqim. Është delikat, elegant dhe i fuqishëm. Duhet pasur kujdes. Kur e kap grepin me nofull të poshtme, shkëputet nga grepi, e çan nofullën, prandaj duhet mashtruar dhe tërhequr me kujdes. Por kur veshari e kafshon skrrajën dhe grepi i kapet në nofullën e sipërme, ai është i yti, shpjegonte Sala, peshkatari i Bunës. Ai ua dinte huqet peshqve të detit dhe të lumit.
Ora kishte shpejtuar. As e kisha hetuar se po vonohesha për drekë. Kisha “detyrë” për të sjellë bukën në shtëpi. Dhe kështu u arsyetova para peshkatarit, i cili me sqarime më jepte shpresë dhe lumturi.
– Nesër do të shkojmë në peshkim në orën 13. Me motor për një orë jemi në grykë të Bunës. Mos m’u vono! – më porosiste Sala.
U ngrita dhe kreva pagesën. Isha i gëzuar. Në pisk të zhegut lamë kafenenë. U ndava me peshkatarin. Bëja plane për të kontrolluar penjtë dhe ndërruar grepat për qefull. Pasditja ishte e rezervuar për t’u përgatitur për peshkim.
– Ku je deri tash?! Fëmijët presin bukën?! – më qortoi gruaja.
Unë fola qetë, e sqarova se Sala më ftoi të shkojmë nesër në Bunë. Ka filluar qefulli veshar.
– Ai është peshkatar i mrekullueshëm. Ti s’ke sukses! – më thoshte gruaja.
– Mos thuaj ashtu! Gjithkush ka “rriskun” e vet, – sqaroja unë.
– Po, por në peshkim ke pak fat, – fliste ajo me ironi.
– Nesër është dita ime, – i thosha unë.
– Peshku në det, fulterja në zjarr. Kujdes, se e ke motorin e vjetër! – më porosiste ajo.
Gjithë pasditen e pastrova, rregullova, i ndërrova grepat, por edhe e kontrollova motoçikletën. Më zuri terri i parë. Gjumi më kishte ikur. Fëmijëria ime më dilte përpara. Ëndërroja vesharin, qefullin i cili ishte i ëmbël dhe i shijshëm.
Dikur më mashtroi gjumi. Mezi i hapa sytë në mëngjes, gati u vonova për shkollë. Nxitova dhe duke e plotësuar ditarin përpara më dilte Buna me rrjedhën e saj të qetë, saqë mezi u ndava nga peizazhi i Bunës dhe i vendlindjes.
Në orën 10 kishim mbledhje. Nisa të grindesha me unin tim. Frikësohesha se do të zgjaste shumë mbledhja. Por, çdo gjë eci për mrekulli dhe pas një ore ishim të lirë. Unë dola i pari. E lashë shkollën dhe nxitova për në shtëpi. Çdo gjë po shkonte për mrekulli. Pak më vonë u nisa për t’u takuar me Salën. Ai buzëqeshi kur më pa.
– Nisemi! – më tha. – Duhet të arrijmë në vijë para se fillon batica. Të nxjerrim skraja.
Ashtu edhe vepruam. Batica as kishte filluar. Ajo nis kur fillon maistrali.
– Ecim! Kemi mjaft skraja edhe gambrra për levrek. Unë do të peshkoj me një kallam edhe levrekun.
– Unë pres vesharin! Ta lë ty levrekun, – e thumboja Salën, ngaqë herën e kaluar levreku ishte “zemëruar” me të, s’ia preku fare grepin.
Rruga për Bunë ishte e gjatë, ndërsa motoçikletat më të vjetra se ne vërshëllenin mbi asfaltin e nxehtë. Pas një ore hymë në Adë dhe për të kaluar deri në grykë të Bunës mbetej gjysmë ore. Pulëbardhat tufë-tufë fluturonin, por edhe grindeshin për gjahun e peshqve në cekëtinë. As lodhjen nuk e hetonim. Mbërritëm në cak. Sala zuri vend i pari dhe filloi t’i hedhë grepat. Unë më lart, jo fort larg nga ai.
– Tani presim. Pas gjysmë ore fillon qefulli, gushtaku do të punojë. Është dita e tij, sapo ka filluar batica, – sqaronte ai.
Unë buzëqeshja. Biseda e tij më dukej një ëndërr e parealizuar peshkatarësh. Sala ishte mjeshtër, por më dukej si fillestar.
– Ti s’më beson! Ki durim! Ti e din se Gryka e Bunës është vendi ku bashkohen ujërat e ëmbla dhe të njelmëta! – thoshte Sala.
– Po, por s’besoj! – i thosha unë.
– Afroju shkopinjve, grepave. Do të filloj, – më porosiste ai.
Pa mbaruar fjalën, dy shkopinj të Salës u përkulën. Tringëllonin zilet. Sala e kapi shkopin, por i zënë në befasi sikur nxitoi. I iku qefulli kur e vërejti dritën e diellit. Kapi shkopin e dytë. Zilja cingëronte si e çmendur. Veshari përpëlitej në rërë. Dhe po në atë çast, shkopin tjetër gati e mori peshku. Unë e kapa dhe e tërhoqa ngadalë.
– Nëse e zë, është i imi, – bërtisja. – Të thashë se jam specialist. Qenka veshar i madh.
E mora thesin tim dhe e ngula thellë në lumë. Vështroja peshkun, i cili ishte i rrethuar. Ndieja një kënaqësi që shndërrohej në lumturi çasti.
– Shko te shkopinjtë tuaj. I vë unë skrajat. E hedh unë grepin.
E vështroja Salën, mjeshtërinë e tij. Pa e hedhur grepin, zilja rrihte shkopin tjetër. Sala nxitoi dhe sapo erdhi në breg, veshari e këputi buzën.
Unë shkova dhe i kontrollova grepat e mi. Prisja zilet, por ato nuk cingëronin. Iu afrova përsëri Salës. Ai i nxirrte qefujt sikur i kishte të lidhur. Dikur dëgjova cingërimën e ziles sime. Zuri një veshar mesatar. E futa në thes. Isha i lumtur. Dikur fola me veten time: “Edhe grepat e mi do të zënë peshq”. Prisja, por zilet nuk cingëronin.
Vajta te Sala. Ai i nxirrte peshqit njërin pas tjetrit. Thesi i peshkut lëkundej nga forca e gjahut, i cili kishte kaluar numrin njëzet e pesë. Batica u zbut. Rrjedha e Bunës po shtohej, ndërsa Sala vetëm nxirrte peshq. Gjahu ishte në anën e tij.
Në një çast dëgjova britmë. Peshkatari përpëlitej në zall. Nxitova për të parë se çka ndodhur. Ai qante si fëmijë. Asgjë s’kuptoja.
– Tamahu, tamahu, gjynahu!
S’e merrja vesh Salën.
– Rrjedha ma mori peshkun. E shkuli shkopin. Më dhimbsen! Do të ngordhin në thes!
Sala qante, ndërsa unë nxitova të marr thesin tim.
– Ja, i ndajmë përgjysmë, – i fola qetë.
Ai gati ma gjuajti peshkun në lumë!
– Kam peshq në shtëpi. Kam zënë herën e kaluar! – bërtiste. – Tamahu, gjynahu!
Dielli sapo nisi të zhytej në ujë. I mblodhëm grepat, derisa Salës vazhdonin t’i rridhnin lotët nëpër faqe. Pulëbardhat krrokatnin. E lamë bregun e Bunës. Sala i lau faqet, por loti nuk i largohej nga fytyra dhe sikur kishte harruar të ndalej.